ارزیابی موفقیت ترکیه در دستیابی به پوشش همگانی خدمات سلامت

دریافت: 15/2/94   پذیرش: 10/5/94 مقدمه: نظام سلامت ترکیه که با چالش های اساسی تأمین مالی ناکافی، نظام بیمه ای ناعادلانه، کمبود شدید زیرساخت های فیزیکی و منابع انسانی و توزیع ناکافی آن ها و بی عدالتی در ارایه خدمات مواجه بود به منظور بهبود اثربخشی نظام سلامت از طریق بهبود حاکمیت، کارایی و رضایت خدمت گیرندگان، در دوره زمانی نسبتاً کوتاه با اجرای سیاستی بزرگ در نظام سلامت خود موفق به پوشش همگانی خدمات سلامت شد. نظام سلامت در ترکیه به سرعت شکاف های موجود در شاخص های سلامت، پاسخگویی و تأمین مالی عادلانه را پر کرده است. این مطالعه با هدف ارزیابی موفقیت ترکیه در دستیابی به پوشش همگانی خدمات سلامت و درک سیر تحولات نظام سلامت و یادگیری از آموزه ها و تجارب به دست آمده از این کشور انجام شده است. روش کـار: داده های پژوهش از طریق مطالعه مستندات شامل مقالات، گزارش های رسمی انتشار یافته و اسلایدها با جستجو در پایگاه های داده ای و نیز مستندات حاصل از بحث های دور میزی با حضور صاحب نظران حوزه سلامت کشور ترکیه و ایران و گزارش بازدیدهای دوره ای صاحب نظران نظام سلامت ایران از نظام سلامت ترکیه گردآوری گردید. ارزیابی علل موفقیت ترکیه در اجرای طرح بزرگ ملی سلامت و عوامل تأثیرگذار بر آن و پیامدهای به دست آمده از آن بر اساس کارکردهای نظام سلامت و اهداف نهایی عملکردی آن صورت گرفت. یافته ها: سیاست گذاران، سیاست سازان و تحلیل گران سیاست نظام سلامت ترکیه با درک شرایط و چالش های این نظام، تحول در نظام سلامت کشور خود را از طریق تعهد سیاسی، تغییر و باز تعریف مؤلفه های جدید رهبری، سیاست گذاری و حاکمیتی وزارت بهداشت، تأمین منابع مالی و نظام بیمه دولتی سلامت و سازمان دهی مجدد ارایه خدمات سلامت به اجرا درآوردند. نتیجه گیری: از جمله دلایل موفقیت ترکیه در دستیابی به پوشش همگانی سلامت را می توان ثبات سیاسی و اقتصادی، پایداری و ثبات تیم تحول و رهبری، برنامه جامع نظام سلامت، اتخاذ رویکردی انعطاف پذیر در استقرار و توسعه سلامت ملی، تحولات بنیادی طرف عرضه، حذف کار دوگانه ارایه دهندگان خدمات، یکپارچگی صندوق های بیمه، ارتقای کیفیت و رضـایت مندی، نظارت و اجرای صحیح قانون و استفاده از توان بخش خصوصی بر شمرد.